Eindspelen


Volgens het damwoordenboek is een eindspel:
a) de fase in de partij in het late middenspel waarin een of meer schijven doorbreken, meestal in een stelling van wederzijds acht schijven;
b) een gecomponeerde voor wit winnende stelling met weinig materiaal.

Gerrit de Bruijn behandelt in zijn vaste rubriek "einDsPel" de mooie en tevens lastige aspecten van het eindspel in zowel partijen als problemen. In tegenstelling tot het begin van een dampartij, waarop men zich terdege kan voorbereiden op de te spelen openingszetten, komt het op het eind meestal aan op een scherp analytisch en creatief vermogen! Ondanks het geringe aantal schijven blijft het eindspel een verdraaid lastig aspect van het damspel.

Klik hier voor een voorbeeld van de Bruijn's rubriek in een eerdere aflevering van De Problemist. Naast de bespreking van eindspelen wordt telkens een aantal composities ter oplossing gegeven. Stuur Gerrit nieuwe eindspelen voor zijn rubriek!

Als verdere illustratie drie voorbeelden van eindspelcomposities in De Problemist van oktober 2014:
Deze drie voorbeelden zijn 'recht-toe-recht-aan': zij bevatten geen varianten in de afwikkeling.

Wendel Kruijswijk heeft een eenvoudig slagzetje van Timoneda omgezet in een 7x7 miniatuur.
Gerrit de Bruijn heeft een 4x5 eindspel van Arne van Mourik weten om te bouwen tot een 5x5 miniatuur.
Arie van der Stoep toont zijn ontworpen eindspel in pure 3x3 vorm.

Hieronder kunnen een aantal eindspelen opgelost en nagespeeld worden.
Alfabetisch gerangschikt op auteursnaam.


Johan Bastiaannet (1949)


Redacteur van het blad Het Damspel van de KNDB. Drie composities van deze grootmeester op het het gebied van eindspelen, die, afhankelijk van zwart's verweer, vele varianten bevatten. Alleen de belangrijkste drie tot vijf varianten zijn op 'zijn' webpagina weergegeven, inclusief zijn commentaar.

1. 7 februari 2014
2. 11 maart 2014
3. 4 november 2014

Gerrit de Bruijn (1954)


De redacteur van einDsPel in De Problemist maakt, uiteraard, ook zelf vele eindspelcomposities, waarvan hieronder een drietal dat diverse varianten bevat. Klik hier om te kijken of de juiste oplossingen gevonden zijn of ze na te spelen.

1. De Problemist april 2001
2. De Problemist juni 2012
3. De Problemist oktober 2014

1: Zwart weet een tweede dam te halen, maar wit blijft toch de baas.

2: Wit kan niet verhinderen dat zwart dam haalt. Toch lukt het wit om die dam terug te pakken en zo op het nippertje te winnen.

3: Een stuk ingewikkelder eindspel, met twee hoofdvarianten die elk weer opsplitsen in meerdere varianten. Zwart heeft in dit geval namelijk diverse reële mogelijkheden van sterk tegenspel

Valt het oplossen wat zwaar op de maag? Geen probleem: Gerrit heeft tevens nog, naar eigen zeggen, "drie eenvoudige standjes gekozen, drie schatjes, die iedere dammer zullen aanspreken". Deze drie "schatjes" zijn in de Showroom te vinden en daar op te lossen en na te spelen!

Jaap Bus (1938)


Verzorgt de mooie weblog End games and more. Hieronder drie eindspelcomposities met meerdere varianten. Klik hier om van zijn onderstaande eindspelen de diverse varianten inclusief commentaar te spelen/lezen!

1.
2.
3.

Henri Gans


In 1939 componeerde de toen 16-jarige Henri Gans een fraai eindspel, waarvan hieronder in tweevoud de stand met zwart aan zet voor de twee varianten die wit scherp weet te winnen.


Een variant van een fraaie forcing van Frans Hermelink belandde, bij toeval, in dit bekende eindspel!

Henk van der Heijden (1951)



1: Een 8x8 miniatuur uitmondend in een leuk eindspel, dat helaas niet scherp is, dácht de componist. Speel de auteursoplossing maar eens na: heeft zwart nog een andere verdediging in petto?

2: De stand van het eindspel van dit miniatuur, maar nu beginnend met de andere tegenzet van zwart. Wit kan nu slechts op één manier en dus scherp winnen. Probleemredacteur Arne van Mourik zag dit op het laatste nippertje en kwam zowel deze stand als die na wits zet 6-1 niet in de TurboDambase tegen. Waarschijnlijk een origineel eindspel, o.a. met zwarts tegenzet 21-27! De Problemist oktober 2014.

Arie van der Stoep (1944)


Presenteert achttien luchtige 3x3 eindspelen, getriggerd door de hobby van zijn damvriend Michel Sabater.

Ontstaan tijdens gezamenlijke vakanties en e-mail correspondentie.

Speel en geniet ervan op Arie's webpagina!

Blankenaar eindspelen


Jaap Bus heeft op zijn blog 'End games and more' een artikel geschreven over wat “Blankenaars” genoemd wordt. Een Blankenaar is een eindspel met heel weinig stukken (drie witte dammen tegen een dam en een schijf). Met hoofdzakelijk korte combinaties als varianten. De eerste Blankenaars werden al in de 19e eeuw gemaakt en de beste ervan zijn nog steeds ruimschoots de moeite waard om te bekijken.
De oplossing van een Blankenaar kan nogal ingewikkeld zijn vanwege de vele mogelijke zetten van de witte dammen en de wisselende antwoorden daarop van zwart. Zelfs als men een computer programma gebruikt is het niet altijd vanzelfsprekend hoe de volledig scherpe varianten te selecteren. Daarom geeft Jaap bus wat toelichting. In het bijzonder ook bij een uitbreiding van een Blankenaar die aan het artikel is toegevoegd vanwege een heel verrassende nieuwe variant.