In feite is een motief het einde van een dampartij of -compositie: de strijd is voorbij, maar kan door de 'verliezende partij' soms nog gerekt worden, in de hoop dat de ander een fout maakt. Een motief kan ook gezien worden als een korte versie van eindspel: minder stukken en zetten.
Een motief wordt vaak gebruikt als het begin bij het componeren van damproblemen. Verder kan een motief vaak met succes gebruikt worden om een scherp slot te verkrijgen van damproblemen die vanuit slagcombinaties gemaakt worden.
Een aantal illustratieve voorbeelden is hieronder gegeven, in volgorde van oplopend aantal schijven van het motief, waarbij wit telkens op een eenduidige manier weet te winnen. Bij elk motief is tevens een voorbeeld van een damcompositie uit de Showroom gegeven en het aantal keren dat het motief voorkomt in de TurboDambase.

Naturel: Uiteraard 45 of 50 mogelijkheden, waar de witte schijf of dam kan staan. Lijkt flauw, maar als een partij zo gewonnen wordt of een compositie zo eindigt, is men dik tevreden! Het totaal aantal composities die zo eindigen is 8007 (vergelijk het Timoneda motief met 8263), met 4205 als schijf- en 3802 als damnaturel. Grote verschillen in waar de witte schijf staat, van slechts 10x voor veld 15 tot een kleine 300 voor veld 37! Bij de damnaturel is veld 31 het minst populair, slechts 8x, terwijl de velden aan de randen van het bord uiteraard het meest voorkomen, van 104x op veld 15 tot 249x op veld 49.
Klik hier voor het complete statistische overzicht van de naturel. Onderwerp voor verdere studie?
Voorbeeld: van der Klis-R

Enkelvoudige oppositie: Ook hier zijn er talloze mogelijkheden, maar niet altijd 'scherp', met wit aan zet en wint.
Voorbeeld: Stuurman-L

Opsluiting 45=D50: Zwart heeft weliswaar nog een schijf, maar verliest als ie aan zet is. De witte dam kan ook een schijf zijn. Exclusief het Timoneda-motief (zie hieronder), dat zo eindigt, zijn er 934 composities met dam en slechts 47 met schijf op veld 50 te vinden. Voorbeeld: van den Berg-M

Langelijn: Met zwart aan zet is de zwarte dam gevangen (ook 46/5 genoemd). De dammen kunnen ook in positie verwisseld worden, dan is het een 5/46 langelijn motief. Begrijpelijk dat het getoonde motief zo'n tien keer vaker bewerkt is (6516x) dan de 5/46 variant (692x).
Voorbeeld: Voorbeeld: Miedema-L

Schuiftrompet: Ook hier met zwart aan zet is de zwarte dam gevangen, door de zwarte schijf en de witte schijf die het vluchtveld van de zwarte dam blokkeert. Dit motief komt voor met de zwarte dam op de velden 47 (1x), 48 (1x), 49 (11x). Met de zwarte dam op veld 50, is weliswaar geen schuiftrompet meer, 115x!

Magneet: Met zwart aan zet kan wit toch de zwarte dam vangen.

Dit is het meest populaire motief voor damproblemisten (tot voor kort Guerra genoemd, daarvoor toegeschreven aan Canalejas): er staan 8440 composities op dit prachtige motief in TurboDambase. Begrijpelijk: die ene witte dam weet nog net van de drie zwarte schijven te winnen, zodat er in de compositie lekker veel ruimte is om wat witte schijven te offeren voor de overwinning. Daarentegen: er is nog nooit, voor zover bekend, een dampartij in deze stand geëindigd!

Timoneda 1: De winstgang als zwart 1-7 speelt. Timoneda 2: De winstgang bij zwarts zet 6-11. Voorbeeld: Voormans-L
N.B. In dit motief zitten veel motieven van witte dam versus twee zwarte schijven verborgen, kijk maar nogmaals rustig naar de afwikkeling. Al deze tussenvormen zijn dus bruikbaar voor een scherp probleem. Voorbeelden van deze tussenvormen en het slot met de schijfklem 45/50 waren ook al hierboven te zien.

'Naamloos': Kan als neefje van het Timoneda-motief gezien worden: ook hier kan de witte dam op het nippertje winnen van de drie zwarte schijven. De dam kan natuurlijk ook op de velden 7, 12, 18 en 23 staan (niet op 45, want dan is het slot niet scherp meer). Aantal composities is 42, waarvan de meeste vanzelfsprekend met de dam op veld 1 (37 stuks). Voorbeeld: Kieboom-L

Vraag: "Zijn er nog andere motieven bekend waarbij één dam scherp weet te winnen van drie schijven?" Antwoord, van Rob Spijkers: "In mijn MotiefMijn komen er 250 van voor, maar zijn niet altijd scherp. Hieronder drie scherpe voorbeelden."

Voorbeelden hoe een witte dam met de hulp van twee schijven een doorgebroken zwarte schijf pakt.

Maurice: De zwarte schijf weet dam te halen op veld 48 of 49, maar wordt met 28-37 of 28-44 gevangen. E. St. Maurice, Le Jeu de Dames 1903.

Vervloet: Idem dito: de witte dam gaat in dit geval naar veld 26 of 44. C.G. Verfloet, Revue des Jeux 1890.

Commard: Mooi en subtiel tegelijk, zoals de zwarte dam onschadelijk wordt gemaakt. L. Commard, 1823.

Dit drietal laat zien hoe de witte dam in staat is zwart op het gewenste veld dam te laten halen om zo de zwarte dam vervolgens te kunnen vangen. H. Marchal (1921), O. Dijkstra (2009), J.H.H. Scheijen (1968).

Bolzé: J.F. Bolzé maakte dit fraaie motief in 1901! De witte dam moet even 'inhouden' voor het juiste tempo. Kijk verder in de Damwerkplaats #25 van Johan Konings, die dit motief heeft weten uit te breiden.

Moureau en Duursma: Twee latere voorbeelden van hetzelfde idee van C. Moureau (1939) en S.W. Duursma (1943).

Blonde:Zwart kan een dam halen, maar die wordt vervolgens door wit in de klem gezet.

Manoury: Wit offert zijn schijf en zet daarna met zijn dam zwart klem in de hoek.

Zadacha: Zwart aan zet: nu zijn zelfs twee zwarte dammen door wit opgesloten!
Vraag: "Schijnt erg populair te zijn in Rusland en kent diverse alternatieve opsluitvarianten?"

De drie varianten, afhankelijk van hoe zwart tegenspeelt, met zwart aan zet.

Variant 1: Zwart probeert zijn schijf 18 tot dam te promoveren.

Variant 2: Zwart weet zijn schijf 19 tot dam te promoveren, maar die wordt gevangen; met schijf 45 in de klem.

Variant 3: Idem dito, maar zwart kiest op het eind voor dampromotie van schijf 45.

Sosin: Zwart weet dam te halen, die evenwel door wit gevangen wordt. A. Sosin 1930. Voorbeeld: Spijkers-R

Berg: Ook hier weet zwart dam te halen, maar wordt door wit teruggepakt! D. van den Berg, De Problemist augustus 2011. Voorbeeld: Spijkers-L

Is begin 90-er jaren opgezet door Rob Spijkers* en telt momenteel maar liefst meer dan 56.000 motieven, die gaandeweg gedigitaliseerd zullen worden. Een 'goudmijn' aan motieven die helaas bij weinig damspelers en -problemisten bekend is.

Met Rob is afgesproken om de komende tijd, stap voor stap, de motieven in digitale vorm (nu > 35.000 stuks) om te zetten opdat ze on-line te vinden zijn. Dit om de MotiefMijn zo breed mogelijk toegankelijk te maken!

In eerste instantie via de website, later wellicht ook via TurboDam base.
Maak ondertussen gebruik van Rob's MM om te checken of een motief, als dat niet via TurboDambase wordt gevonden, al dan niet bekend is. Meer dan 60% van de MM is on-line na te gaan. Voor de andere 40%: stuur een e-mail, motiefmijn@ziggo.nl , waarbij het motief in een code moet worden aangeleverd.

* Met de hulp van Johan Konings en Kees van de Ruit, én m.b.v. de motiefverzamelingen van Zonneveld en de Zwart. Uit de collectie van Wim de Zwart, 'Hofleverancier', zijn momenteel 15.560 nieuwe motieven verkregen!

Tenslotte dank aan Ad de Hoon, die in 2015 de opmerking op facebook plaatste: "Ik mis de motieven op de website."